เขียนเมื่อ 3 สิงหาคม 2554
4 สิงหาคม 2554 ที่ผ่านมา โครงการสนับสนุนการปรับตัว จัดเวทีเพื่อเปิดตัวโครงการและสรุปการดำเนินกิจกรรมของแต่ละโครงการนำร่อง
พร้อมทั้ง สรุปบทเรียนที่ได้จากกระบวนการทำงาน คร่าวๆ ดังนี้ โครงการนำร่องการปรับตัวทั้ง 10 โครงการนั้น ยังไม่ใช่คำตอบสำเร็จรูป หรือคำตอบสุดท้ายในการปรับตัวกับสภาวะอากาศที่ผันผวนหรือเปลี่ยนแปลงไป ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับปัจจัยในหลายๆ ด้าน เนื่องจากโจทย์หรือวิธีการปรับตัว รับมือในแต่ละพื้นที่แตกต่างกัน จึงทำให้มีทางเลือกอื่นๆ อีกมาก รวมถึง การดำเนินงานของโครงการสนับสนุนการปรับตัวและโครงการนำร่องทั้ง 10 โครงการนี้ เป็นไปภายใต้ข้อจำกัดของข้อมูลเนื่องจากไม่มีใครหรือโครงการใดได้รับข้อมูลที่ครบถ้วน 100% ไม่ว่าจะเป็นการพยากรณ์อากาศในอนาคต หรือ ข้อมูลแนวทางการปรับตัวอื่นๆ เนื่องจากในประเทศไทยมีชุมชนที่ดำเนินการปรับตัวค่อนข้างน้อย แต่บทเรียนที่ได้คือ การประณีประนอมต่อการตัดสินใจภายใต้ข้อจำกัดของข้อมูลมีความสำคัญมาก ในทางปฏิบัติ อย่างไรก็ตาม จากการทำกิจกรรมโครงการตลอดหนึ่งปีที่ผ่านมา ทำให้ได้คำถามมากกว่าคำตอบ โดยเฉพาะคำถามเชิงกระบวนการในการเรียนรู้ และยังมีอีกต่อเนื่องไม่ได้จบลงเพียงแค่จบโครงการใน 1 ปี นี้เท่านั้น
